Power BI Göze Çarpan Yenilikler #Aralık2020

İş Zekası, Power BI, Power Platform / 20 Aralık 2020 / Miraç ÖZTÜRK

Merhaba iyi günler.

Bugün iyileştirmelere ve geliştirmelere hız kesmeden devam eden; topluluklar üzerindeki geri dönüş,fikir ve önerileri uçtan uca değerlendirip yenilikler sunmaya çalışan Power BI ekibinin yayınlamış olduğu #2020Aralık güncellemesine ait bazı notlarımı sizlere aktarıyor olacağım.

Başlıca birkaç maddeyi ele almaya çalıştım.

Tekrar hatırlatmam gerekirse, mevcut güncellemelere yönelik fikirlerinizi ve çözümlemelerinizi paylaşma imkanınız olursa çok sevinirim.

Şimdiden iyi okumalar.

Makalede Neler Var ?

1-Yeni Direkt Sorgu Modu - New Direct Query Mode
2-Küçük Katlar - Small Multiples
3-Yeni Veri Koruma Tipi - New Data Protection Type
4-Seçim Sınırı Duyarlılığı - Choice Boundary Sensitivity
5-Mobil Görünüm Seçim Bölmesi - Mobile View Selection Pane
6-Analiz Servisi Sunucusu Otomatik Sayfa Yenileme - Analysis Service Server Automatic Page Refresh
7-Mobil Karanlık Mod - Mobile Dark Mode
8-Mobil Anormallik Algılaması - Mobile Anomaly Detection

1-Yeni Direkt Sorgu Modu - New Direct Query Mode

Direct Query for Power BI datasets and Azure Analysis Services (Preview) olarak ifade edilen yeniliğimizde; tüm kullanıcıların uzunca bir süre taleplerde bulunup (umutla) beklemiş olduğu kompozit veri kümelerini aynı anda kullanabilmelerine olanak sağlayan yeni bir veri yönetim yapılandırmasını sağlamaktadır.

Kasım 2018’de yayınlanan; birden çok veri kaynağına bağlanarak veri kümesi modellerimizi
Direct Query veri kullanım formatında-modunda rapor içerisine eklememize olanak tanıyan Bileşik Modeller – Kompozit Modeller için Azure Analysis Services – Azure Analiz Hizmetleri ve Import Mode – İçe Aktarma Modu aynı anda kullanılamamaktaydı.

Yeni gelen güncelleme ile yerel ve servis üzerinde ki veri kümelerinizi-tablolarınızı raporlama kaynağınıza kompozit modlar da aktarabilir ve çeşitli şekilde modellemelerde bulunarak raporlama hizmetlerimizde kullanabiliriz.

Çokça talepte bulunulan ve söz edilen bu yenilikle alakalı iş zekası ve raporlama alanında ücretsiz kaynaklar ve çözümler sağlayan Alberto Ferrari gerçekleşen güncelleme ile ilgili heyecanını gizlemeyerek şunları dile getirdi;

Power BI ile aylık güncellemelere alıştık, ancak tüm aylar aynı değil.
Arkadaşlar, Power BI’ın Aralık 2020 sürümü, İş Zekası’nın geliştirilmesinde tarihi bir kilometre taşıdır.
Tarihi. Kilometre taşı.
Bunu hafifçe söylemiyorum; İş Zekası dünyasında birçok şeyin gerçekleştiğini görecek kadar büyüğüm.Bazıları güzeldi, bazıları havalıydı…
Bu ne güzel ne de havalı.
Bu çok büyük; sonunda, self servis ile kurumsal iş zekası (BI) arasındaki evliliği mühürleyebilir.

İlgili özelliği kullanabilmek için;

File (Dosya) / Options & Settings (Seçenekler ve Ayarlar) / Options (Seçenekler) içerisindeki Preview Features (Önizleme Özellikleri) sekmesinde bulunan
Direct Query for Power BI datasets and Analysis Services özelliğini aktifleştirmemiz gerekmektedir.

Veri aktarım modlarını tekrar hatırlatmak gerekirse;
Power BI Desktop üzerinde veri kaynaklarına bağlanırken (Yerel sunucu kaynakları) Import ve Direct Query mod olarak iki veri aktarım seçeneği sunulmaktaydı.

İlgili veri kaynağına Direct Query modu ile bağlandıktan sonra Power BI Desktop üzerinde sağ alt köşede bağlantı modu;

şeklinde belirtilmekteydi.
Herhangi bir durumda aynı-farklı kaynaklardan içeriye veri Import modunda aktarılır ise;

bizlere doğrudan oluşturulacak model hakkında potansiyel risk uyarısında bulunur.
Eğer ilgili veri aktarımı için onay verilirse;

raporlama üzerindeki bağlantı modu bilgilendirme alanında Storage Mod – Depolama Modu Mixed (Composid) – Karışık olarak görüntülenecektir.

Yeni gelen güncelleneme sadece bir Azure Analysis Services kaynağına bağlıysanız, bilgilendirme aşağıdakine benzer şekilde olacaktır;

Eğer bir Power BI veri kümesine – PBI DataSet(s) bağlıysanız, bilgilendirme alanında hangi Power BI veri kümesine (nasıl) bağlı olduğunuzu bilmenizi sağlayan bir bilgilendirme mesajı da göreceksiniz;

Peki bağlantı modundaki modelde değişiklik yapmak istersek;
Canlı Bağlantılı (Direct Query) veri kümenizdeki alanların meta verilerinde ki özelleştirmeler için durum çubuğunda bulunan Make changes to this model – Bu modelde değişiklik yap seçeneğine tıklayabilir ve ilgili mod düzenlemesini gerçekleştirebiliriz.

Analysis Services kaynağına canlı olarak bağlanıldığında, Yerel bir Model – Local Model bulunmamaktadır.

Direct Query‘yi Power BI veri kümeleri ve Azure Analysis Services gibi canlı bağlantılı kaynaklar için kullanmak üzere raporunuza yerel bir model eklemeniz gerekmektedir.

Mevcut yeniliğe ait hatırlatma ve özellikleri geride bırakıp kısaca örneklendirecek olursak;

Azure Analysis Service üzerindeki bir Satış verisi ile herhangi bir depolama alanı üzerindeki dosya (Sembolik) içerisinde bulunan Bütçe değerlerini ele alıp değerlendirerek çeşitli çıkarımlarda bulunabileceğimiz bir yeni bir model veri kümesi üzerinde çalışabilmemizi sağlamaktadır-çalışabiliyoruz.

Microsoft Blog üzerinde ve Ruth Pozuelo Martinez‘in Curbal kanalında ele alındığı gibi bu çalışma modeline ait bazı dikkat edilmesi gereken durumlar mevcuttur;

Veri kaynaklarınızı yenilerseniz ve çakışan alan/tablo adlarıyla ilgili hatalar varsa, Power BI hataları sizin için otomatik çözer. (Öngörülmeyen istem dışı çözümler olabilir)
Power BI hizmetinde, başka bir veri kümesine dayalı bileşik bir modelde raporlar oluşturmak için tüm kimlik bilgilerinin ayarlanması gerekir.
Kimlik bilgisi ayarlarını yenileme sayfasında, Azure Analysis Services kaynakları için, kimlik bilgileri ayarlanmış olsa bile aşağıdaki gibi hata gösterilecektir.

RLS kuralları (Row Level Security – Satır Düzeyi Güvenlik), tanımlandıkları kaynakta uygulanacak, ancak modeldeki diğer veri kümelerinde uygulanmayacaktır.
Ek olarak raporda tanımlanan RLS mevcut uzak kaynaklara ve uzak kaynaklarda ayarlanan RLS diğer veri kaynaklarına uygulanmayacaktır. (Riskli güvenlik kontrolü)
Görüntüleme klasörleri, KPI’lar, tarih tabloları, satır düzeyinde güvenlik ve çeviriler bu ön izleme yapısındaki kaynaktan içe aktarılmayacaktır. (Tekrarlı işlemler gerekecektir)
Bir tarih hiyerarşisi kullanırken bazı beklenmedik davranışlar görülebilir.
Bu sorunu çözmek için bunun yerine bir tarih sütunu kullanılması gerekmektedir.
Bir görsele tarih hiyerarşisi ekledikten sonra, “Tarih Hiyerarşisi” yerine alan adındaki aşağı oka ve o alanın adına tıklayarak bir tarih sütununa geçebilirsiniz.
(Görsel üzerinde zaman kavramı hataları)

Azure Analysis Services’e Direct Query bağlantısı olan bir modelle AI özelliklerini kullanmaya çalışırken bazı hata mesajları görebilirsiniz. (AI uyum problemleri)
ALLSELECTED’i bir DirectQuery kaynağıyla kullanmak eksik sonuçlara neden olur.(İlişkisel çözümleme problemleri)
Bir veri kaynağından başka bir DirectQuery kaynağındaki bir tabloya uygulanan filtre yalnızca tek bir sütunda ayarlanabilir.
Bir Direct Query kaynağındaki iki tabloyu, kaynağın dışındaki bir tabloyla filtreleyerek çapraz filtrelemek kötü bir tasarım fikridir ve model tarafından desteklenmez.
Bir filtre bir tabloya yalnızca bir kez ulaşabilir.Direct Query kaynağı dışındaki bir veya daha fazla tablodan bir tabloya aynı filtrenin iki kez uygulanması desteklenmez.
Önizleme sırasında, bir model zincirinin (Chain Model) maksimum uzunluğu üçtür.
Üç zincir uzunluğunun ötesine uzatma şu anda desteklenmemektedir ve uygulanması hatalara neden olacaktır.
Üçüncü taraf araçlar (Third Party) kullanılarak, bir zincirin (Chain Model) oluşturulmasını veya genişletilmesini önlemek için modele “Zincirlemeyi Engelleme” ayarlanabilir.
Bunu ayarlamak için, bir Model üzerinde Discourage Composite Models özelliğini kullanabilirsiniz.

Şuan eksiklikleri çok gibi gözükse de üzerinde detaylı çalışmaları devam eden bu yeniliğe ait birçok destekleyici güncelleme ve yenilikçi ek çözüm sunulacak gibi gözükmektedir.(Duyurulması bile yeterli…)

2-Küçük Katlar - Small Multiples

Small Multiples – Küçük Katlar (Kafesler) olarak ifade edilen bu yeniliğimiz; gruplanmış verilerimizi çubuk grafikler ve alan grafikleri üzerinde alt gruplara kırarak genel bir inceleme görünümü elde etmemizi sağlamaktadır.

İlgili özelliği kullanabilmek için;

File (Dosya) / Options & Settings (Seçenekler ve Ayarlar) / Options (Seçenekler) içerisindeki Preview Features (Önizleme Özellikleri) sekmesinde bulunan
Small Multiples özelliğini aktifleştirmemiz gerekmektedir.

İlgili özelliğimizi aktifleştirdikten sonra Satış verilerimiz üzerinden, satış gerçekleştirilen müşterilerimizin gruplarını satış gerçekleştirilen kanallara ayıralım-kıralım;

üst görsel üzerinde görüldüğü gibi ilgili satışlar kırınımı gerçekleştirilecek hiyerarşi grubuna doğrudan özelliğimiz sayesinde ayrılabilmektedir.(Ek işlem yapılmadan)

İlgili grup sayısı fazla olduğu takdirde görselin sağ tarafında kaydırma çubuğu (Scroll) aktifleşerek, görüntülenemeyen grup değerlerini çubuğu aşağıya doğru kaydırarak görüntülemenizi sağlamaktadır.

Kırınımı gerçekleştirilen grup değerlerinin veri etiketlerini düzenlemek istediğiniz takdir de ise;
Visualizations – Görselleştirme altındaki Small multiple title özellik alanı üzerinden ilgili işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.(Özelleştirme alanında yalnızca Yazı Tipografileri mevcuttur.)

Mevcut güncelleme;

Alternatif Çubuk Grafikleri (Bar Chart(s));

Zamana bağlı Alan Grafikleri (Area Chart(s)) için geçerlidir.

Çok sayıda grup değeri içermeyen veri yapılarında hoş görsel çözümlemeleri için kullanılabilir.

3-Yeni Veri Koruma Tipi - New Data Protection Type

Data protection sensitivity labels in Power BI Desktop – Power BI Desktop’taki veri koruma duyarlılığı etiketleri olarak ifadelendirilen yeniliğimiz ise; geliştiricilerin Microsoft Information Protection duyarlılık etiketlerini, Power BI Desktop’ta veri kümelerini ve raporlarını oluşturmaya başlarken uygulamalarına olanak sağlamaktadır.

Mevcut yenilik önceden sadece Power BI Web arabirimi üzerinden yönetilmekteydi ve pek göz önünde bulundurulan bir durum olarak görülmemekteydi.(Göz ardı edilmekte-bilinmemekteydi.)

Web Portal üzerindeki rapor hassaslığı derecelendirilip veri kümesi değerleri çıktı olarak dışarı aktarıldığında;

ilgili kullanıcı görseldeki gibi bilgilendirme ile karşılaşmaktadır.

İlgili raporun kaydını gerçekleştirirken ise;

bilgilendirmesi ile karşılaşırsınız.

Mobil tarafında ise güvenlik bilgilendirmesi;

şeklinde görüntülenmektedir.

Ayrıca Web Portal üzerinden bu değerleri çeşitli metrikler üzerinden de takip edebilmektesiniz;

Şimdi ise GDPR – GVKY (Genel Veri Koruma Yönetmeliği) konuları üzerine yoğunlaşan ve hassas davranan Power BI ekibi veri korunması-gizliliği hassasiyeti adına bunu bir üst seviyeye çıkartarak (Gelişmiş RLS ile) geliştirici ortamına taşıdı.

Burada geliştirici rapor için belirli koruma düzeyleri belirleyip, verileri çıktı olarak alacak kullanıcıların kullanımlarını kısıtlayabilmektedir.

Geliştirici rapor üzerinde herhangi bir veri çıktısı kısıtlaması belirlediğinde-uyguladığında ise aşağıdaki görseldeki gibi sol alt köşede ilgili kısıtlamaya yönelik bilgilendirme görüntülenecektir.

Yayınlanan bu yenilik ile birlikte Power BI ekibi veri güvenliğini bir üst seviyeye taşıyarak ülkemizde bulunan GVKY ve KVKK için bir nebze geliştiricileri ve kullanıcıları rahatlatmış bulunmakta.(Ülkemiz adına şans eseri olsa da…)

4-Seçim Sınırı Duyarlılığı - Choice Boundary Sensitivity

Increased rectangle select data point limit – Dikdörtgen seçim veri noktası sınırı artırılması olarak ifade edilen bu yeniliğimizde ise; Ağustos ayında, veri noktası dikdörtgen seçme özelliğinin genel ön izleme sürümü yayınlanması ardından geliştiriciler tarafında olumlu dönüşler alan Power BI ekibi ilgili özelliğin seçim hassasiyetini ve değerini bir derece arttırarak bu ay yayınlanan güncelleme içerisinde duyurmuş bulunmaktadır.

Ek hatırlatma;

İlgili özelliğe yönelik ek incelemeye link üzerinden ulaşabilirsiniz.

5-Mobil Görünüm Seçim Bölmesi - Mobile View Selection Pane

Selection pane is now available in the mobile layout view – Seçim bölmesi mobil düzen görünümünde kullanılabilmesi olarak ifade edilen yeniliğimizde ise; bu sürümden başlayarak, cep telefonları için rapor düzeninizi oluştururken, Selection Pane –Seçim Bölmesini açabilir ve sayfadaki görsellerin katman sırasını görebilir ayrıca mobil düzende görselleri öne veya arkaya getirmek için katmanlama sırasını değiştirebilirsiniz.

Ek olarak; ilgili görsellerinizin sıralarını değiştirmek istediğinizde birbirini kaplayan görsellerle çalışmayı da kolaylaştırmaktadır.

NOT : Mobil mizanpaj görünümünde seçim bölmesindeki görsellerin sırasını değiştirmek, yalnızca mobil mizanpajdaki sıralarını etkiler – web mizanpajındaki orijinal sıra aynı şekilde kalır.

Tasarımsal olarak geliştiricilerin açısından kolaylık sağlayacak bir yenilik olarak göze çarpmaktadır.(Özellikle mobil taraflı yoğun tasarım gerçekleştiren geliştiriciler için…)

6-Analiz Servisi Sunucusu Otomatik Sayfa Yenileme - Analysis Service Server Automatic Page Refresh

Automatic page refresh for Analysis Services and Power BI datasets – Analysis Services ve Power BI veri kümeleri için otomatik sayfa yenileme olarak ifade edilen bir diğer yeniliğimizde ise; bu yılın başlarında genel olarak geliştiricilerin kullanımına sunulan Automatic Page Refresh – Otomatik Sayfa Yenileme (APR) Direct Query – Doğrudan Sorgu kaynağı kullanırken raporunuzdaki görsellerin yenileme aralığını ayarlamanıza olanak tanımaktaydı.

Bu gelen güncelleme ile beraber Power BI ekibi Azure Analysis Services, SQL Server Analysis Services ve Power BI DataSets için destek ekleyerek APR’ye yönelik bir artımlı iyileştirme gerçekleştirdi.

Automatic Page Refresh detayları ise aşağıdaki gibidir;

Ek hatırlatma detaylarına link üzerinden ulaşabilirsiniz.

Gelen ek destekler ile beraber oldukça kolaylık sağlayıp geliştiricileri mutlu edecek bir yenilik olarak gözükmektedir.(Bloglar üzerinde çokça cüretkar teşekkürler edilmekte…)

7-Mobil Karanlık Mod - Mobile Dark Mode

Mobile Dark Mode – Mobil Karanlık Mod olarak ifade edilen yeniliğimizde ise; önceki güncellemelerde IOS kullanıcılarına sunulan karanlık mod son güncelleme ile beraber Android kullanıcıları içinde hizmete sunulmuş gözükmektedir.

İlgili özelliği kullanabilmek için sol üstteki kullanıcı simgesini tıklayarak;

Settings (Ayarlar) / Appearance (Görünüm) içerisindeki Dark (Koyu) özelliğini seçip aktifleştirmemiz gerekmektedir.

2020’nin trendleri arasında yer alan uygulamalarda ki Dark Mod özelliği Power BI ekibi gözünden kaçmamış ve tüm mobil platformlar üzerinde kullanıcıları için hizmete sunulmuş gözükmektedir.(Mevcut iyileştirmelerden zaman bulup bunu düşünmeleri bile yeter…)

8-Mobil Anormallik Algılaması - Mobile Anomaly Detection

Son olarak ifade edeceğimiz yeniliğimiz olan Anomaly detection mobile apps… – Mobil uygulamalarda anormallik algılamada ise kasım ayındaki yayınlanan güncelleme içerisinde bulunan görseller içerisindeki çeşitli zaman bazlı serilerde bulunan otomatik anormallik algılayıcısı özelliği şimdi mobil uygulama üzerindeki görsellerde kullanıma açılmış bulunmaktadır.(İlk defa IOS ve Android aynı anda desteklenmekte !!!)